Joniec to miejscowość turystyczno – wypoczynkowa, malowniczo położona nad rzeką Wkrą otoczona pięknymi lasami w których znajdują się kompleksy domów rekreacyjnych służących również do całorocznego zamieszkania. Elementami wpływającymi na atrakcyjność miejscowości są walory krajoznawczo – przyrodnicze. Joniec często odwiedzany jest przez kajakarzy, a także amatorów wędkarstwa. Ze skarpy na której położona jest miejscowość Joniec (siedziba gminy) można podziwiać przepiękny widok meandrującej pomiędzy lasami i polami rzeki Wkry, dającej bogactwo wielu gatunków ryb, a także spokój i wyciszenie dla pędzącego świata.
Historia miejscowości
Joniec może się poszczycić stosunkowo długą, choć ubogą w źródła historią – sięga ona XII wieku. W świadectwach z okresu średniowiecza Joniec występuje jako Janecz (najwcześniejszy zapis z 1240 r.). Zapis ten wskazuje na najbardziej prawdopodobne wyjaśnienie pochodzenia nazwy wsi. Otóż nazwa miejscowości powstała być może od nazwy rzeki lub potoku, nad którym leżała. Brzmiała ona prawdopodobnie Juniec, co oznacza „młody byk” (nazwy rzek na Słowiańszczyźnie często pochodzą od zwierząt np. Bóbr, Wieprz). Potem dla odróżnienia od nazwy rzeki pojawiła się w 1470 r. nazwa Juniecsko, jednak wkrótce powrócono do nazwy Juniec, a przejście głosowe -un w – on utrwaliło aktualną postać – Joniec. Jednak do dzisiaj przetrwały podania i legendy związane z narodzinami Jońca i okolicznych wsi.
Najbardziej popularna wersja pochodzenia nazwy miejscowości głosi, jakoby wywodziła się od imienia Jan (gwarowy Jon). Ponieważ leżąca w pobliżu wieś Sobieski nazwę swą zawdzięcza podobno królowi Janowi III Sobieskiemu, a jej sąsiadka na drugim brzegu Wkry – wieś Królewo też związana jest z tym królem. Nawet Wrona nazywa się tak ponoć, dlatego, że tutaj właśnie Sobieski ustrzelił wronę – więc w związku z tym niektórzy również Joniec kojarzą z imieniem zwycięzcy spod Wiednia. Jednak według Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego i Innych Krajów Słowiańskich początki historii Jońca, a także wsi Królewo, Wrony i Sobiesk (wcześniej Sobieszczki) sięgają czasów dużo wcześniejszych niż panowanie Jana III Sobieskiego, dlatego też nazwy te nie mogą być wprowadzane od imienia króla.
Sobieski i Wrona były własnością króla, a Joniec i Królewo stanowiły własność biskupa płockiego. Można sądzić, że legenda kojarząca nazwy tych wsi z osobą króla Sobieskiego narodziła się o wiele później. Kiedy to zarówno wsie królewskie, jak i kościelne stanowiły jeden zespół dóbr rządowych, mianowicie „klucz szumlińskich królewszczyzną zwany”. Było to już w czasie Polski porozbiorowej, kiedy to patriotyzm zniewolonego narodu znajdował wyraz w przywiązaniu do wielkich postaci historycznych. Prawdopodobnie wtedy dawne nazwy wsi uległy pewnym zniekształceniom.
Warto zobaczyć
W zachodniej części miejscowości Joniec stoi klasycystyczny kościół zbudowany w 1784 r. z fundacji biskupa płockiego Michała Jerzego Poniatowskiego. Fasadę zdobią pilastry oraz tympanon, a w środku można zobaczyć rokokowe organy i portret fundatora. Biskup Poniatowski postanowił chyba nauczyć mieszkańców Jońca „czytać, pisać i rachować”, gdyż na tablicy fundacyjnej umieścił cały alfabet, liczby do 24 i stosowną do tego sentencję.
W okresie wakacyjnym Joniec tętni życiem turystycznym. Przepływająca przez miejscowość rzeka Wkra stanowi największą atrakcję dla mieszkańców i turystów przybywających z całego Mazowsza. Spływy kajakowe cieszą się tu największą popularnością. Miejscowe wypożyczalnie kajaków zachęcają do udziału w niezwykłej i niezapomnianej przygodzie z kajakiem i przyrodą na jednym z najpiękniejszych szlaków kajakowych na Mazowszu.
